Overbrengingen.
Een overbrenging kunnen verschillende manieren zijn waarmee een beweging wordt overgebracht naar een andere. Vaak gaat dit overbrengen samen met het omvormen van deze beweging (richting en draaisnelheid). Bij overbrengingen noemen ze een ronddraaiende beweging rotatie en een heen en weer of op en neer gaande beweging translatie. Er zijn veel verschillende overbrengingen. We gaan het hier hebben over een aantal hiervan.
Tandwieloverbrenging.
Tandwieloverbrenging bestaat uit minstens twee tandwielen. En kan zowel voor een versnelling als een vertraging zorgen. Deze beweging begint bij een draaiende beweging en eindigt bij een draaiende beweging. In het voorbeeld zijn geen tandwielen getekend, maar normale wielen. Dit zorgt voor een zelfde soort beweging maar heeft als nadeel dat hij door kan slippen.
Nokkenas
Een nokkenas is een as voorzien van ovaalvormige uitstulpingen die dienen om de draaiende beweging van de as om te zetten in een heen-en-weergaande beweging. In het voorbeeld staat de as van het onderste wiel niet in het midden, waardoor het bovenste wiel als het ware over een berg heen geduwd wordt zodra het wiel begint te draaien.
Krukas
Een krukas is een as die een op-en-neer of heen-en-weergaande beweging omzet in een draaiende beweging, of omgekeerd. In het voorbeeld draait de as met de uitstulpingen rond, waardoor de stangen die daar aan zijn vast gemaakt om beurten op-en-neer gaan bewegen.
wiel en drijfstang.
Een wiel en drijfstang is een overbrenging waarbij een ronddraaiende beweging wordt omgezet in een op-en-neer gaande of heen-en-weergaande beweging. In het voorbeeld draait het wiel rond en zorgt ervoor dat de drijfstang heen en weer beweegt.
De overbrengingsverhouding
Een overbrengingsverhouding is een waarde die de versnelling of vertraging van de overbrenging aan geeft. Je spreekt over een versnelling als het volgwiel sneller draait dan het aandrijfwiel en van een vertraging is sprake als het volgwiel langzamer draait als het aandrijfwiel. Je kunt dit ook zien aan de berekening bv 1:3 is een versnelling en 1:0,33 is een vertraging.
De overbrengingsverhouding bereken je door de tandjes van het aandrijfwiel te delen door de tandjes van het volgwiel. Het aandrijfwiel is het wiel waar de beweging begint. Het volgwiel is het laatste wiel die daarmee in verbinding staat.
Bij meerdere tandwielen nemen we de tandjes van het eerste tandwiel en het laatste tandwiel, omdat, zoals je hierboven al had kunnen lezen, een tussenwiel niets aan de snelheid van de overbrenging verandert.
75 tanden \ 15 tanden = 1 : 5 Versnelling (kost meer kracht)
40 tanden / 60 tanden = 1 : 0,66 Vertraging (kost minder kracht)