Op de afbeelding hiernaast kun je duidelijk de opbouw van een boom zien en de afbeelding hieronder laat het verschil tussen hout afkomstig van de buitenkant van de boom (spinthout) en het veel hardere kernhout zien. Het spinthout verzorgt de opwaartse sapstroom en dient als opslagplaats voor voedingsstoffen. Het heeft exact dezelfde structuur als het kernhout en is altijd licht van kleur. Het kernhout dient alleen nog voor stevigheid van de boom. Op het kopse vlak zijn duidelijk de groeiringen te zien.

Hout is in twee hoofdgroepen te verdelen nl:

• Loofhout.

Loofhout is afkomstig van loofbomen Loofhout wordt ook wel hardhout genoemd wat niets zegt over de hardheid van het hout. Er zijn ook loofbomen die heel zacht hout leveren zoals linde, populier en wilg. De boomsoort is dus belangrijk voor de hardheid, maar ook het groeiklimaat. Een harde houtsoort is azobé, afkomstig uit tropische bossen in Afrika. Loofbomen groeien langzaam en heeft een mooie nerfstructuur. Het hout afkomstig van loofhout is over het algemeen duurder doordat het van betere kwaliteit is.

• Naaldhout.

Naaldhout is afkomstig van naaldbomen. Naalden zijn een vorm van bladeren. Naaldbomen kunnen ook schubvormige bladeren hebben of brede 'naalden'. Naaldbomen zijn vaak het hele jaar door groen en groeien voornamelijk in de gematigde streken en in de bergen op grotere hoogtes. Naaldhout wordt ook wel zachthout genoemd. Gemiddeld is naaldhout aanmerkelijk zachter dan loofhout. Net als bij loofhout is de boomsoort en het groeiklimaat bepalend voor de hardheid van het hout. De in Nederland meest gebruikte soorten naaldhout zijn vurenhout en grenenhout. Naaldhout groeit snel en heeft vaak veel knoesten. Het hout afkomstig van naaldhout is over het algemeen goedkoop doordat het van mindere kwaliteit is.

Productie.

Nadat de bomen gekapt zijn worden ze vervoerd naar de zaagfabriek. Hier worden ze afhankelijk van waar deze voor gebruikt gaat worden op verschillende manieren verzaagd. Bij het zagen moet rekening gehouden worden met krom trekken, zwellen en krimpen ofwel het werken van hout.

De eenvoudigste manier om een stam tot planken te verzagen is linksonder aangegeven. De stam wordt dan dosse gezaagd. De stam kan dan in een gang met het verticale zaagraam verzaagd worden

Als het een stam betreft van goede kwaliteit kan het de moeite waard zijn om deze zuiver kwartiers te verzagen. Rechtsonder worden twee manieren van kwartierzagen weergegeven. De stam wordt eerst in vier kwarten gezaagd - vandaar de naam kwartiers. Vervolgens wordt van elk kwart-deel planken gezaagd. Deze methode is natuurlijk veel arbeidsintensiever maar daar staat tegenover dat het zo gezaagde hout van betere kwaliteit is en minder neiging tot vervormen zal hebben.

Triplex en multiplex.

Deze zijn opgebouwd uit dunne laagjes hout zo’n dun laagje noem je fineer. Deze fineer laagjes krijg je door de boom te schillen zoals je bij een appel zou doen alleen dan in het groot. Wanneer je drie laagjes op elkaar lijmt noem je het triplex (‘tri’ betekend drie ). Wanneer je veel laagjes op elkaar lijmt noem je het multiplex ( ‘multi’ betekend veel ) dit zijn minimaal vijf en maximaal negentien laagjes fineer. Het fineer wordt kruislings met elkaar verlijmd en komt meestal van beuk of berk. Multiplex is heel sterk, trekt niet krom en kan goed tegen vocht.

Grenen en Vuren hout.

Grenenhout en vurenhout zijn beiden naaldhout soorten. Grenenhout komt van de den en vurenhout komt van de spar. Doordat het hout niet te hard is is het makkelijk te bewerken wel is het raadzaam om tijdens het bewerken met de richting van de hout nerven rekening te houden. Je vind grenen en vuren hout in verschillende formaten bijvoorbeeld: Latten, balken en planken.